Pod znakiem funduszy unijnych
Drugi dzień posiedzenia Konwentu Marszałków RP, który obradował w Częstochowie, poświęcony był niemal w całości wykorzystaniu funduszy unijnych w latach 2007 – 2013. Gościem Konwentu była Minister Rozwoju Regionalnego Elżbieta Bieńkowska. Obradom przewodniczył marszałek Województwa Śląskiego Janusz Moszyński.
„Koncepcję funkcjonowania Regionalnych Ośrodków Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) w nowym okresie programowania 2007 – 2013” przedstawiła Małgorzata Łącka-Matusiewicz, dyrektor Wydziału Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. W kraju istnieje 49 Regionalnych Ośrodków EFS. Ułatwiają one zainteresowanym osobom i instytucjom dostęp do informacji o możliwościach wykorzystania środków z Europejskiego Funduszu Społecznego i wspierają potencjalnych projektodawców w trakcie przygotowania wniosków. Współpracują także z innymi organizacjami i instytucjami, tworząc lokalne partnerstwa, które wspierają rozwój regionu i pomagają diagnozować problemy na lokalnym rynku pracy. „Pełnią one kluczową rolę w procesie przygotowania beneficjentów do absorpcji środków z Europejskiego Funduszu Społecznego. Niezbędne jest stworzenie dla nich jednolitych standardów odnośnie funkcjonowania, potencjału i realizacji działań.” – mówiła dyrektor Łącka - Matusiewicz.
Paweł Chorąży, dyrektor Departamentu Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, podkreślił że niezbędne jest utrzymanie sieci Regionalnych Ośrodków Europejskiego Funduszu Społecznego i zwiększenie wpływu samorządów na ich działanie. Do władz samorządowych powinna należeć ich lokalizacja i wsparcie w bieżącej pracy.
Elżbieta Bieńkowska w swym wystąpieniu skupiła się na problematyce kontraktów wojewódzkich i pomocy publicznej. Kontrakt Wojewódzki jest umową o dofinansowanie programu operacyjnego środkami pochodzącymi z budżetu państwa, państwowych funduszy celowych lub ze źródeł zagranicznych. Zawierany jest on przez ministra z zarządem województwa. Organizacja konkursów nie jest bezpośrednio uzależniona od podpisania Kontraktu Wojewódzkiego. Podpisanie kontraktu nie warunkuje uruchomienia wieloetapowej procedury przeprowadzenia konkursu. Jest jedynie podstawą przekazania samorządom wojewódzkim środków finansowych na realizację RPO. Konkursy nie zostały jeszcze ogłoszone w żadnym regionie. Odnosząc się do licznych kontrowersji, jakie wzbudziły w regionach zapisy ustawy o pomocy publicznej, minister Elżbieta Bieńkowska stwierdziła, że obowiązujące rozporządzenia dotyczące pomocy publicznej umożliwiają jej udzielanie w ramach RPO m.in. w zakresie działań służących rozwojowi przedsiębiorczości. „Ministerstwo Rozwoju Regionalnego stara się wyjaśnić wszelkie sporne i problematyczne kwestie, współpracując w tym zakresie bezpośrednio z UOKiK oraz właściwymi służbami Komisji Europejskiej” – podkreśliła minister. Prowadzone będą przez resort szkolenia w tej dziedzinie. Wydany zostanie również praktyczny podręcznik. W 2008 roku planowana jest nowelizacja Ustawy z dnia 6 grudnia 2006 roku o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, zmierzająca do decentralizacji zarządzania funduszami unijnymi. Doprecyzuje ona i uszczegółowi niektóre przepisy, w tym dotyczące Kontraktu Wojewódzkiego. Do momentu wejścia w życie nowelizacji Ustawy, obowiązywać będzie dotychczasowa forma kontraktu. „Obecnie priorytetową sprawą jest jak najszybsze podpisanie Kontraktów Wojewódzkich, co umożliwi złożenie wniosków o udzielenie dotacji rozwojowej i uruchomi procedurę przekazywania samorządom województw środków finansowych na realizację RPO” – mówiła minister.
„Chciałabym mocno podkreślić, że nie przewiduję zmian w alokacji środków między regionami, natomiast resort będzie skrupulatnie sprawdzał wszystkie wnioski pod względem formalnym, bez względu na to skąd pochodzą.” – zakończyła swoje wystąpienie Elżbieta Bieńkowska.
Propozycje zmian w Ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju wypracowane przez regiony przedstawił Radomir Matczak z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. Generalna zasada, jaka powinna obowiązywać, brzmi: „Więcej zasad – mniej procedur”. „Strategia ponadregionalna powinna być uzgadniania z regionami. W tej chwili regiony nie mają wpływu na ten dokument. Strategia Rozwoju Kraju winna mieć rangę ustawy.” – mówił m.in. Matczak. Wnioskował także o ograniczenie zawartości Kontraktu Wojewódzkiego.
Województwo Pomorskie przedstawiło stanowisko w sprawie „Dezagregacji wskaźników do realizacji w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki i szczegółowym opisie priorytetów”. Autorzy dokumentu zwracają w nim uwagę, że przyjęte w PO Kapitał Ludzki wskaźniki nie dają gwarancji rzetelnej weryfikacji skuteczności działań podjętych we wskazanych w tym programie obszarach wsparcia, np. edukacji, przedsiębiorczości, rynku pracy i integracji społecznej w danym regionie. Postulują m.in. o zrewidowanie daty zamknięcia programu poprzez przesunięcie daty analizy osiągniętych wskaźników z roku 2013 na rok 2015.
Konwent przyjął stanowiska w sprawach: „Funkcjonowania Regionalnych Ośrodków Europejskiego Funduszu Społecznego w nowym okresie programowania 2007 – 2013”, „Dezagregacji wskaźników wskazanych do realizacji w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki i szczegółowym opisie priorytetów”, „Powołania nowego członka Komisji Zatwierdzającej wnioski o przyznanie środków z pomocy technicznej ZPORR”.