Jednym z najważniejszych punktów XXII sesji Sejmiku było rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego Województwa Śląskiego wraz ze sprawozdaniem z wykonania budżetu Województwa Śląskiego za rok 2011.

Omawiając sprawdzanie z wykonania budżetu, marszałek Adam Matusiewicz jako priorytetowe zadanie ubiegłego roku wskazał kontynuację modernizacji Stadionu Śląskiego, budowę nowego Muzeum Śląskiego oraz poprawę sytuacji w zakładach opieki zdrowotnej. Na realizację tych, jak również zadań bieżących zaplanowano w budżecie określone środki finansowe.

Uchwalony w styczniu 2011 budżet Województwa Śląskiego to dochody w wysokości 1 mld 309 mln 978 tys. 911 zł a wydatki 1 mld 508 mln 973 tys. 169 zł. Dla zrównoważenia budżetu zaplanowano m.in. zaciągnięcie 180 mln zł kredytów na zadania inwestycyjne.

W trakcie roku budżet ulegał zmianom tak po stronie dochodów, jak i wydatków - przede wszystkim w wyniku decyzji rządowych oraz m.in. otrzymania dotacji z Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Sejmik zwiększył budżet o kwotę w wysokości 44 mln 310 tys. 61 zł wolnych środków z lat poprzednich oraz o 16 mln 600 tys. zł kredytu, jak również upoważnił Zarząd Województwa do udzielenia pożyczek do kwoty 2 mln 655 tys. zł.

W trakcie 2011 roku wykonanie dochodów własnych w stosunku do planu po zmianach jest wyższe o 5,5 %, ale tylko o 3,9% wyższe w relacji do uchwalonego budżetu. Natomiast dotacje na zadania własne i zlecone wpłynęły poniżej planowanych wielkości. Dochody całkowite budżetu zostały wykonane w 102,3 % planu po zmianach i osiągnęły poziom 1 mld 345 mln 265 tys. 147 zł.

Patrząc na strukturę dochodów budżetu własnego województwa, widać wyraźnie, że zmalało uzależnienie samorządu województwa od budżetu państwa. W 2001 roku aż 59% środków budżetowych stanowiły dotacje celowe z budżetu państwa. W 2008 roku to już tylko 16,3%. Dotacja rozwojowa spowodowała, że w 2009 roku to uzależnienie wzrosło do poziomu 50%, by w 2011 roku spaść do poziomu 14%. Znaczenie subwencji, będącej uzupełnieniem dochodów, wzrosło w 2011 roku do 16,5% w relacji do roku 2010. Natomiast dochody własne stanowiły już 70%.

Wydatki zostały zrealizowane w 92% (1 456 304 723,95 zł), jest to więcej o 14% w stosunku do roku 2010.

Jak co roku, najwięcej środków przeznaczono na realizację zadań w zakresie transportu - głównie związanych z przewozami regionalnymi. W 2011 roku udział wydatków w tym dziale wzrósł o ponad 9% w relacji do 2010 roku. Wydatki na drogi wojewódzkie stanowiły 33% wszystkich wydatków na komunikację, a na przewozy regionalne przeznaczono 60% środków, w tym 32% na zakup taboru. Wydatki na oświatę i wychowanie wzrosły o 2%, a o 0,5% spadł udział wydatków na ochronę zdrowia . Wzrósł za to udział wydatków na kulturę o 2,6%.

Wzrósł udział wydatków na administrację z 7,8% do 8,3% w wyniku wzrostu ilości pieniędzy na promocję województwa oraz na zadania merytoryczne Śląskiego Centrum Przedsiębiorczości.

Spadł w stosunku do 2010 roku o 7,6% procentowy udział środków przeznaczonych na kulturę fizyczną i sport w strukturze wydatków. Spadły również o prawie 3,2% wydatki na pozostałe zadania, co jest wynikiem stabilizacji funkcjonowania nowych, przejętych od stycznia 2009 roku, jednostek takich jak Zespół Parków Krajobrazowych czy Planetarium.

W porównaniu z innymi regionami Województwo Śląskie zajmuje czwarte miejsce z kwotą 606 mln zł, jeśli chodzi o wydatki na transport i łączność. Śląskie zajmuje I miejsce w zakresie oświaty (wydaliśmy 153 mln zł) oraz sportu i kultury fizycznej (106 mln zł), a także II miejsce z kwotą 6 mln zł w zakresie szkolnictwa wyższego (przed nami jest woj. podkarpackie - 6,7 mln zł). Wydatki te zawierają w sobie również stypendia dla studentów. Województwo łódzkie i lubuskie nie dały nic na szkolnictwo wyższe.

W wydatkach na ochronę zdrowia prym wiedzie woj. pomorskie z kwotą 160 mln zł, my przeznaczyliśmy 68 mln zł, co daje nam 5 lokatę. Najmniej środków, bo tylko 3,8 mln zł przeznaczyło na ochronę zdrowia woj. opolskie. W zakresie kultury Śląskie zajmuje II miejsce z nakładami 154 mln zł oraz IV miejsce w zakresie polityki społecznej (z kwotą 59 mln zł).

„Ubiegłoroczny budżet był chyba najtrudniejszy z dotychczasowych. Pomimo trudności z modernizacją Stadionu Śląskiego, utrzymaniem przewozów kolejowych oraz problemu z bankrutującym szpitalem, udało się przetrwać ten trudny czas i wyjść z podniesioną głową. Udzielone absolutorium jest akceptacją tego, co robimy " - podsumował marszałek Matusiewicz. Zwrócił uwagę także na jedno - budżet na 2011 rok wprawdzie zakładał zaciągnięcie 197 mln zł kredytu i tym samym wzrost zadłużenia województwa, niemniej nie było takiej potrzeby i zaciągnięto tylko 191 mln zł kredytu.

Patrząc na wyniku finansowego za 2011 rok, widać że różnica między dochodami i wydatkami budżetu jest ujemna, co oznacza deficyt budżetowy w kwocie 111 mln 39 tys. 576 zł. Województwo uzyskało jednak tzw. wolne środki wynikające z rozliczenia przychodów i rozchodów budżetowych - jest to kwota 271 mln 984 tys. 909 zł. Po pokryciu deficytu pozostaje 160 mln 945 tys. 333 zł wolnych środków. Jednakże zgodnie z zapisami nowej ustawy o finansach publicznych należy wynik budżetu ustalić po wyeliminowaniu przepływów finansowych między jednostkami sektora finansów publicznych. Do takich przepływów należy kwota 33 mln 826 tys. 742 zł pożyczek udzielonych z budżetu województwa, które są wieloletnimi należnościami cywilno-prawnymi budżetu. Ostatecznie więc kwota netto wolnych środków wynosi 127 mln 118 tys. 590 zł.

Porównując wyniki z pozostałych regionów, podkreślić warto, że żadne województwo nie zamknęło ubiegłego roku nadwyżką budżetową. Największy deficyt ma woj. dolnośląskie - 283 mln zł, potem woj. Łódzkie - 149 mln zł i mazowieckie - 138 mln zł. Śląskie z deficytem 111 mln zł znajduje się na 4 miejscu wśród zadłużonych województw.

Patrząc na poziom całkowitego zadłużenia województw, widać, że we wszystkich regionach poziom ten wzrósł w 2011 roku. W rankingu zadłużenia pierwsze miejsce w 2011 zajęło woj. mazowieckie z długiem w wysokości 1 mld 399 mln zł (w 2010 roku zajmowali też 1 lokatę). Śląskie zajmuje 7 miejsce z długiem 343 mln zł. Bez zadłużenia w dalszym ciągu pozostaje woj. świętokrzyskie.

Im mniejszy procentowy udział długu w dochodach budżetowych, tym większa zdolność do zaciągania kredytów, pożyczek, emisji obligacji na cele inwestycyjne. Dopuszczalny ustawowo poziom zadłużenia to 60% dochodów całkowitych. Jedno województwo ma zadłużenie równe 57% (mazowieckie), następny wskaźnik zadłużenia 56% ma woj. opolskie, a najniższy, bo 3,4%, ma woj. podlaskie. Śląskie ze wskaźnikiem 25,5% zajmuje 13 pozycję.

Nowa ustawa o finansach publicznych nałożyła również obowiązek poddania sprawozdania finansowego badaniu biegłego rewidenta. Wybrany zgodnie z ustawą prawo zamówień publicznych podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych wydał pozytywną opinię. Pozytywną opinię na temat wykonania budżetu wydała również Regionalna Izba Obrachunkowa w Katowicach. Za udzieleniem absolutorium opowiedziała się także Komisja Rewizyjna Sejmiku Województwa Śląskiego.